İçindekiler:
İnternet trafiğinde belli bir ağ tarafından taşınan veri birimlerine paket adı verilir. Ağ performansı ölçülerinden biri olan paket kaybı veri aktarımı sırasında kaybolan veri paketlerini ifade eder. İnternet ağları tüm verileri paketlere böler. Bazen paketler yolda engeller ve sapmalarla karşılaşır. Yani siz bir durakta otobüs beklediğinizi düşünün. Otobüs size gelirken trafik sıkışıklığı, yanlış yola girme gibi nedenlerden dolayı durağa ulaşmadığında paket kaybını yaşamış olursunuz. İnternette de siz bulunduğunuz noktadan ayrılmazsınız. Tanımlı bir durakta bulunursunuz.
Paket kaybı nedir tam olarak anlamak için internet ağlarının da yollarda size ulaşmak üzere veri paketleri taşıdığını bilmelisiniz. Bir paket size ulaşmadan önce farklı duraklardan geçer. İnternet ağında taşınan paketlerin hedefine ulaşamadığı durumlar paket kaybının olduğu durumlardır. Paket kaybının olup olmadığını paket kaybı testi ile ölçmek mümkündür. İnternet erişimini kesintiye uğratan paket kaybı sorunu tespit edilebilir ve düzeltilebilir. Paket kaybına genellikle ağ tıkanıklığı neden olur. Ancak birçok farklı nedenden de sorun yaşanabilir. Şimdi ne gibi faktörlerin bu soruna yol açtığını görelim.
Paket Kaybı Neden Olur?
Ağ tıkanıklığı yani internet trafiği paket kaybının yaşanmasında tek faktör değildir. Özellikle çevrimiçi oyunlarda, online oturumlarda, video oynatmalarında, film izlerken görüntülerin donmasına yol açan packet loss ağ performansını olumsuz etkiler. Paketlerin hedefe ulaşmasını engelleyen nedenler arasında şunlar yer alır;
Ağ Tıkanıklığı: Bir internet ağındaki donanımın kaldırabileceğinden daha fazla trafik olduğunda önceki veri talepleri karşılanana kadar yeni veri talepleri bekletilebilir. Bu durumda bazı kullanıcıların veri akışı aksar.
Hatalı Donanım: Eski modemler, hasarlı kablolar gibi fiziksel donanım sorunları ağ performansını olumsuz etkiler.
Aşırı Kullanılan Cihazlar: Aktarım hızı trafiğini işleyen cihazlar tasarlanmadıkları kapasitede çalışamazlar. Cihaza gelen veriler hızlı işlenemediğinden aksaklıklar meydana gelir. Cihazlar paketleri işlemek için hazır olana kadar paketleri geçici olarak ana bellekte tutar. Mesela ağınızda kullandığınız bir Ethernet Switch (Çoklandırıcı) veya router gibi cihazların işlem kapasitesi ağ trafiğine yetmediğinde packet loss yaşanabilir.
Hatalı Yazılım: Cihazlarda kurulu programlar veri paketlerini yanlış dosyalayabilir, yok sayabilir. Yazılım hataları veri akışını aksatabilir.
Hizmet Reddi-DOS Saldırısı: DOS saldırısı bir ağı çeşitli kaynaklardan gelen veri paketleriyle doldurur. Ağda yapay bir tıkanıklık oluşur. Bu tür saldırılar uzun süre packet loss sorunu yaratabilir.
Bağlantı Türü-Kablolu Kablosuz Ağlar: Kablosuz ağlarda zayıf sinyal, mesafeden kaynaklı sınırlı bağlantı veya yanlış yapılandırma sorunları paket kaybına neden olabilir. Kablolu ağlarda hasarlı kablolar paket kaybı yaratabilir.
Güvenlik Duvarı Sorunları: Güvenlik duvarları kötü trafiğin filtrelenmesi için önemlidir. Ancak bazı durumlarda güvenlik duvarı yanlış yapılandırma sonucu yasal trafik isteklerini de engelleyebilir. Bu durumda da paket kaybı yaşanır.
Yanlış Konfigürasyonlar: Bir bağlantıdaki iki aygıt arasında çift yönlü uyumsuzluk-çarpışma yaratan yapılandırma hataları paket kaybına neden olabilir.
Paket Kaybı Nasıl Ölçülür?
Paket kaybının etkileri en net biçimde ses üzerinden sağlanan internet protokollerinde fark edilir. WhatsApp, Facebook Sesli Sohbet, Skype aramaları, Google Voice veya voip uygulamaları kullanırken ses kalitesi bozuluyorsa, bazı kelimeler anlaşılmıyorsa paket kaybı sorunu var demektir. FaceTime, Skype görüntülü sohbet ve Facebook Video Sohbeti gibi görüntülü aramalarda ortaya çıkan görüntü ve ses sorunları da paket kaybına işaret eder. Packet loss test araçlarını kullanarak paket kaybını tespit edip ölçebilirsiniz. Paket testi araçları özelliklerine göre farklı çözüm ve denetim olanakları sunar. En iyi paket kaybı ölçme araçları veya yazılımları olarak şunlardan yararlanabilirsiniz;
- SolarWinds VoIP ve Ağ Kalitesi Yöneticisi
- SolarWinds Ağ Performansı İzleyicisi
- Paessler PRTG Ağ İzleyicisi
- VoIP İzleyicili ManageEngine OpManager
- PRTG Ağ İzleyicisi
- VoIPmonitor
Paket Kaybı Nasıl Düzeltilir?
Ağ izleme araçlarını kullanarak paket kaybı ölçümünüzü değerlendirdikten sonra packet loss çözümü için bazı yöntemler deneyebilirsiniz. Paket kayıpları birçok farklı nedenden kaynaklanabilir. Tam olarak nedeni tespit etmek mümkün olmasa da ölçüm grafiklerinden sorun olduğunu anlaşılabilir. Paket kaybı nasıl düzeltilir merak edenler için paket kaybını önlemeye yardımcı olacak ipuçları:
- Bilgisayarınızı yeniden başlatın- Yeniden başlatma ağ trafiğini etkileyen bazı durumlarda yazılım sorunlarını çözebilir.
- Bağlantılarınızı kontrol edin– Kabloları ve bağlantı cihazları kontrol ederek bağlantı sorunları varsa çözebilirsiniz.
- Yazımları güncelleyin- Eski ve kusurlu yazılımlar veya donanımlara ait sürücüler kullandığınız aygıtın paketleri kaybetmesine neden olur. Yazılım ve donanım güncellemeleri yazılım kaynaklı paket kayıplarını düzeltmenizi sağlar.
- Kablolu bağlantıya geçin- Kablosuz bağlantılarda sinyal gücü, mesafe ve frekans paraziti sorunları sıklıkla yaşanır. Kablolu bağlantıya geçmek hız ve internet kalitesinde büyük fark yaratabilir.
- Kullanımda olmayan kablosuz bağlantıları kapatın– Radyo frekansı parazit sorunlarını önlemek için Bluetooth gibi kullanımda olmayan bağlantıları kapatmalısınız.
- Donanımınızı değiştirin ya da yükseltin- Modem ya da yönlendirici eski ya da kusurluysa değiştirilmelidir. Teknoloji tabanlı sorunları yeni teknolojilerle çözebilirsiniz.
- Siber güvenlik çözümlerini geliştirin– Saldırıları engellemek için gelişmiş siber güvenlik çözümlerinden yararlanabilirsiniz.
- Bir ağ performansı izleyicisi kullanın– Solarwinds Network Performance Monitor and Progress WhatsUp Gold gibi araçlar paket kaybını önlemeye yardımcı olur.
Fiber internet ve ADSL Arasında Paket Kaybı Açısından Fark Var mı?
Yukarıda saydığımız sebepler arasında altyapıdan kaynaklı problemlerle değinmedik. Adsl bağlantılarında santrale olan mesafeden veya kötü hava şartlarından dolayı sinyal kalitesinde düşmeler yaşanabiliyor. Bu tür sinyalde yaşanan zayıflamalar paket kaybına sebep olabilir. Fiber internet üzerinden yapılan bağlantılarda ise sinyal kaybı minimum oranda olduğu için paket kaybı yaşamanız düşük bir ihtimal. Kablonet gibi altyapısı tamamen fiber optik kablolarla sağlanan internet bağlantılarında genelde donanımsal veya yazılımsal problemlerden kaynaklanan sebeplerden ötürü paket kaybı yaşanabilmektedir. Bu problemleri tespit etmek için yukarda saydığımız yöntemlerle çözüm üretebilirsiniz. Ayrıca Uydu internet veya günümüzde yaygın olarak kullanılmaya başlanan wifi internet sistemlerinde de aşırı paket kaybı yaşanabilmektedir.